ورق تیتانیوم (Titanium Sheet) دسته‌ای از انواع ورق از جنس فلز تیتانیوم است که کاربردهای مختلفی در پزشکی، صنایع هوانوردی، نظامی، ساخت مخازن و مبدل‌های حرارتی دارد. فلز تیتانیوم به مقاومت بالا در برابر املاح دریا و خوردگی، استحکام مناسب و چگالی بسیار پایین معروف است. با این حال به دلیل قیمت نسبتا بالای آن در برابر فولاد، کاربرد ورق تیتانیوم محدود و خاص است. معمولا این ورق به صورت آلیاژی و در ترکیب با فلزات دیگر با گریدهای مختلف تولید می‌شود. بر همین اساس هر کدام از انواع گریدها، ویژگی‌ها و کاربردهای متفاوتی دارند. در این مطلب به بررسی چهار گرید آلیاژی متداول و پر کاربرد این ورق، ویژگی‌ها و کاربرد آن‌ها می‌پردازیم. در ضمن در قسمت ورق آلیاژی، می توانید سایر ورق های آلیاژی را هم مطالعه کنید (زیرا ورق تیتانیوم نوعی ورق آلیاژی به حساب می آید.)
انواع ورق تیتانیوم
انواع ورق های تیتانیوم به شرح زیر هستند که توضیح خواهیم داد
ورق تیتانیوم گرید ۲
این ورق ترکیبی از فلزاتی مانند ۰.۳ درصد آهن و همچنین عنصر اکسیژن به میزان ۰.۲۵ درصد است. درصد بالاتر اکسیژن آن به نسبت گرید ۱، باعث می‌شود که مقاومت بالاتری نسبت به آن داشته باشد. به عنوان یکی از پر کاربردترین گریدهای ورق تیتانیوم، این نوع دارای دوام و مقاومت کششی بالا، استحکام مناسب، مقاومت در برابر خوردگی و قابلیت شکل‌پذیری و جوشکاری مطلوب است. ورق تیتانیوم گرید ۲ در ساخت مخازن فرآوری مواد شیمیایی، ساخت قطعات هواپیما، صنعت نفت و برق کاربرد دارد.
ورق تیتانیوم گرید ۴
این نوع ورق، دارای بیشترین استحکام، دوام و مقاومت مکانیکی در بین سایر گریدهای ورق تیتانیوم است. از طرفی همانند سایر آلیاژهای تیتانیوم مقاومت در برابر خوردگی، فرم پذیری مناسب و قابلیت جوشکاری مطلوبی دارد. به خصوص به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی و املاح دریا گزینه‌ای مناسبی برای مصارف در صنعت کشی‌سازی و دریایی و همین‌طور محیط‌های شیمیایی خورنده، از جمله محلول‌‌های اسیدی و قلیایی، گازها، فلزات مذاب به حساب می‌آید. از آنجا که مقاومت مکانیکی گرید ۴ تیتانیوم بالاست و چگالی پایینی دارد، بنابراین جایگزین بسیار خوبی برای فولاد ضد زنگ در محیط‌های شیمیایی است. این ورق حداکثر تا دمای ۲۰۰ درجه سلسیوس مقاوم است و بالاتر از این میزان دچار خوردگی خواهد شد.
ورق تیتانیوم گرید ۵
ورق گرید ۵ تیتانیوم در ترکیب خود ۴ درصد وانادیوم و ۶ درصد آلومینیوم دارد که باعث می‌شود استحکام مکانیکی و مقاومت در برابر حرارت‌های بالای آن‌را افزایش دهد. تقریبا ۵۰ درصد بازار ورق‌های آلیاژی تیتانیوم به این گرید تعلق دارد. به صورت خاص با توجه به ضریب انبساط حرارت پایین و مقاوم بودن در برابر شکست در صنعت هوا فضا کاربرد بسیاری دارد. در صنایع پزشکی نیز این ورق به دلیل خلوص مناسب برای ایمپلنت‌های دندانپزشکی و ارتوپدی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. از سایر کاربردهای این ورق می‌توان به ساخت سکوهای نفتی و خطوط لوله انتقال سیالات نفت و گاز، ساخت زره و تجهیزات نظامی و همچنین وسایل نقلیه هوایی اشاره کرد. با این حال ورق تیتانیوم گرید ۵ حداکثر تا دمای ۳۲۰ درجه سانتی‌گراد قابلیت تحمل دارد و کاربرد آن در مصارف با درجه حرارت‌های بالا توصیه نمی‌شود. ضمن اینکه ماشین‌کاری این ورق به نسبت سخت است و در برابر آلودگی‌ها حساسیت بیشتری دارد.
ورق تیتانیوم گرید ۶
این گرید یکی از سبک‌ترین انواع ورق‌های آلیاژی تیتانیوم به حساب می‌آید که در عین حال استحکام کششی و مقاومت در برابر خوردگی مناسبی دارد. ترکیبات فلزات آن شامل ۵ درصد آلومینیوم، ۲.۵ درصد قلع و ۰.۵ درصد آهن است که به دلیل وجود آلومینیوم و قلع، مقاومت در برابر خزش و پایداری دمایی آن افزایش می‌یابد. این آلیاژ برای کاربردهایی که نیاز به استحکام کششی بالا و مقاومت در برابر مواد خورنده شیمیایی دارد، گزینه مناسبی به حساب می‌آید. ضمن اینکه قابلیت جوشکاری و شکل‌پذیری عالی و تحمل درجه حرارت های بالا تا ۴۸۰ درجه سانتی‌گراد را دارد. از صنایعی که ورق تیتانیوم گرید ۶ بیشتر در آن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد می‌توان به صنعت هوا فضا، هواپیمایی، تجهیزات فرآوری مواد شیمیایی، و موتورهای توربین گازی اشاره کرد.
نتیجه گیری
انواع ورق‌های تیتانیوم به دلیل نوع خاص کاربرد خود، معمولا هزینه بالاتری به نسبت سایر انواع ورق‌های آلیاژی مورد استفاده در صنعت دارند. در تهیه این ورق لازم است به صورت تخصصی به مشخصات فنی، درصد خلوص، کیفیت و نوع کاربرد آن توجه کرد. بر همین اساس هنگام خرید باید از اعتبار فروشندگان و تامین کنندگان آن مطمئن بود. اما قیمت ورق تیتانیوم به میزان خلوص آن بسیار بستگی دارد زیرا این موضوع بر مقاومت آن در برابر خوردگی و مواد شیمیایی موثر است. از طرفی با توجه به وارداتی بودن این ورق، نوسانات بازار و تغییرات ارز، هنگام خرید حتما قیمت روز را از فروشنده استعلام کنید.
با سالهای سال سابقه در عرصه فولاد و آهن آلات، برای شما می نویسیم. تا نوشته های ما، راهنمایی برای شما باشد و اطلاعات شما را در این رابطه افزایش دهد. چون معتقدیم که دانش بیشتر شما، باعث اتخاذ تصمیم بهینه خواهد شد.
