انواع ورق روغنی کاربردهای متفاوتی در صنعت دارد. ظرافت، زیبایی ظاهری و قابلیت‌های منحصربه‌فرد این محصول، آن را به یکی از پرمصرف‌ترین ورق‌های موجود در بازار تبدیل کرده‌است. این تفاوت در ویژگی‌ها ناشی از آلیاژهای به‌کار رفته و فرآیند تولید این نوع ورق است. البته خود این محصول براساس مؤلفه‌های مختلف دسته‌بندی می‌شود. دقیقاً به همین دلیل است که باید مشخصات ورق روغنی را بشناسید و اساس دسته‌بندی آن را بدانید.
مشخصات ورق روغنی Cold Rolled Steel Sheet
اگر ورق‌ها را براساس نحوه ساخت به دو دسته نورد سرد و نورد گرم تقسیم کنیم، ورق روغنی در اولین دسته قرار می‌گيرد. دلیل نامگذاری این محصول با عنوان ورق سرد نیز دقیقاً همین است. البته ویژگی‌های ظاهری این مقطع باعث شده‌است، که در بازار با نام ورق روغنی نیز شناخته شوند. ویژگی‌های فنی ورق روغنی شامل موارد زیر است:
- قابلیت فرم‌پذیری
- قابلیت ضدسایش
- مقاومت کشسانی بالا
- قابلیت روغن‌کاری
- مقاومت بالا در مقابل اکسید شدن
- قابلیت لعاب‌پذیری
انواع ورق سرد و مشخصات فنی هر کدام!
تفاوت انواع ورق آهن به عوامل مختلفی بستگی دارد. فاکتورهای مختلف، دسته‌بندی‌های متفاوتی برای این محصول ایجاد کرده‌اند. اما رایج‌ترین دسته‌بندی‌های رایج در این صنعت عبارتنداز:
کیفیت یا به عبارتی آلیاژ!
محصولات زیر به ترتیب از باکیفیت‌ترین نوع ورق روغنی معرفی می‌شود:
ورقSt16
در تهیه این محصول از شش صدم درصد کربن، چهل‌وپنج صدم درصد منگنز، سه صدم درصد فسفر و دو دهم درصد گوگرد استفاده می‌شود. کیفیت بالا و مقاومت کششی چشمگیر این محصول باعث شده‌است که کاربرد گسترده‌ای در صنعت داشته باشد.
ورق St14
هشت صدم درصد از وزن این محصول را کربن تشکیل می‌دهد. به‌علاوه چهل‌وپنج صدم درصد منگنز، سه صدم درصد فسفر و دو دهم درصد گوگرد در ساخت این نوع ورق به‌کار گرفته می‌شود. این محصول را با نام ورق فوق‌کششی نیز می‌شناسند. مقاومت کششی این ورق (350-270 مگاپاسکال) بوده و نسبت به ورقSt16 در درجه پایین‌تری قرار می‌گیرد. درضمن این محصول بافت تقریباً نرمی دارد.
ویژگی‌های ورق سرد ST14
- قابلیت جوشکاری بالا
- سطح پرداخت شده و تحمل نسبتا بالاتر
- سطح صاف و روغنی
ورق St13
یک دهم درصد وزن این ورق کربن، پنج دهم درصد منگنز، چهارصدم درصد فسفر و سه صدم درصد آن را گوگرد تشکیل می‌دهد. ورق نیمه‌کششی و یا نیمه‌کشسانی نام‌های دیگر این محصول است. استحکام کششی این ورق (270-370 مگاپاسکال) بوده و نقطه تسلیم آن نسبت به ST12 کمتر است. از این محصول در انواع صنایع و ساختمان‌سازی استفاده می‌شود. خودروسازی و ساخت انواع لوازم اداری و خانگی از جمله کاربردهای این نوع ورق است.
ویژگی ورق روغنی ST13
- خاصیت جوش پذیری بالا
- سطح پرداخت شده با تحمل بالاتر نسبت به محصولات نورد گرم
- سطح صاف و براق
ورق St12
پانزده صدم درصد کربن، شش دهم درصد منگنز، پنج صدم درصد فسفر و سه صدم درصد گوگرد در بافت این محصول به‌کار گرفته می‌شود. ورق روغنی کششی نام دیگر این محصول است. استحکام کششی این نوع ورق (410-270 مگاپاسکال) بوده و به همین دلیل مصرف و فروش بالاتری نسبت به دیگر انواع دارد. ساخت قطعات الکترونیکی، کانتینر سازی، اتومبیل سازی، ساخت پوسته کوره، کشتی سازی، صنعت ساختمان سازی و عمران و تهیه بشقاب مخازن تحت فشار از جمله کاربردهای این ورق است.
ویژگی‌های ورق ST12
- سطح این ورق نورد سرد صاف و روغنی می باشد
- سطح پرداخت شده و با تحمل بالاتر نسبت به محصولات نورد گرم
کاربردهای ورق سرد
دسته‌بندی این محصول گاهی براساس کاربرد مشخص می‌شود. درواقع این نوع ورق علاوه بر اینکه به طور مستقیم در احداث پروژه‌های ساختمانی و ساخت محصولات صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد، کاربرد دیگری نیز دارد. این ورق پایه تولید ورق گالوانیزه است. یعنی ورق سرد را با پوشش گالوانیزه پوشانده و قابلیت‌های جدیدی به آن می‌افزایند. ورق قلع‌اندود نیز به همین ترتیب با اضافه کردن یک لایه قلع بر روی ورق نوردسرد تولید می‌شود.
تاریخ انقضای ورق
جالب است بدانید که ورق روغنی دارای تاریخ انقضاء است. بعد از این تاریخ ورق به لحاظ ویژگی‌های فنی و قابلیت‌های مکانیکی دچار ضعف می‌شود. براین‌اساس چند محصول متفاوت وجود دارد:
- تا ۱۸ ماه: ورق St12 به مدت هجده ماه تاریخ مصرف دارد.
- تا ۸ ماه: تاریخ انقضای ورق سرد St13 و ورق روغنی St14 نهایتاً تا هشت ماه است.
کارخانه سازنده ورق روغنی
برند و کارخانه تولیدکننده تا حدی در کیفیت محصول نهایی نقش دارد. در بازار ایران کارخانه‌های مختلفی به تولید ورق نورد سرد مشغولند:
- فولاد مبارکه
- فولاد غرب
- هفت‌الماس
ضخامت‌های مختلف ورق سرد
از ۰.۴ تا ۲ میلی‌متر ضخامت‌های مختلف این ورق است. مسلم است که نمونه‌هایی با ضخامت پایین، ظرافت بیشتری داشته و همچنین در تهیه محصولات ظریف کاربرد دارد. قیمت ورق روغنی تحت تأثیر ضخامت متفاوت خواهد بود. معمولاً قیمت ورق سرد با ضخامت کمتر قیمت بالاتری دارد.
ابعاد ورق روغنی
از مشخصات ورق روغنی میتوان به ابعاد آن اشاره کرد. ورق‌ها معمولاً به صورت رول برش داده‌شده و عرضه می‌شود. حالا رول این محصول دارای عرض‌های مختلف است. بسته به کاربرد ورق، عرض‌های مختلف آن خریداری می‌شود. رول‌های ورق نوردسرد از ۱۰۰ تا ۱۲۵ سانتی‌متر عرض دارند.
